Vì sao doanh số xe máy tại Việt Nam giảm mạnh trong năm 2023?
Hôm nay 1.3, Đại học Quốc gia Hà Nội phối hợp với Đại học Thanh Hoa - một đại học hàng đầu Trung Quốc, tổ chức hội thảo quốc tế "Giáo dục Đại học Việt Nam - Trung Quốc: Cơ hội và thách thức của giáo dục đại học trong thế kỷ 21 - kỷ nguyên trí tuệ số". Hội thảo là diễn đàn để các nhà khoa học của hai đại học chia sẻ, thảo luận về cơ hội phát triển của giáo dục đại học trong thời đại bùng nổ sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI). Tại hội thảo, PGS Nguyễn Viết Nhung, Trưởng khoa Y, Trường đại học Y dược - Đại học Quốc gia Hà Nội, nguyên Giám đốc Bệnh viện Phổi T.Ư, cho biết từ nhiều năm trước, ở Việt Nam, nhà nước đã có chương trình quốc gia KC 4.0 nhằm đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng AI trong y tế. Cũng theo PGS Nguyễn Viết Nhung, hiện Việt Nam đã có phần mềm học sâu hỗ trợ chẩn đoán lao phổi dựa trên ảnh X-quang ngực. Khi sử dụng phần mềm này, bác sĩ đưa ảnh đạt tiêu chuẩn kỹ thuật vào, sau đó phần mềm sẽ xử lý và đưa ra kết quả. Dự đoán của phần mềm với độ chính xác trên 95%. Việc ứng dụng AI đạt hiệu quả phát hiện sớm bệnh lao tăng gấp đôi so với trước khi ứng dụng AI. Công nghệ AI được gắn vào các máy X-quang và có phần mềm hỗ trợ đọc phim X-quang. AI sẽ hỗ trợ bác sĩ tìm những bệnh nhân nghi mắc lao dựa trên các tổn thương. Từ đó, bác sĩ sẽ cho chỉ định xét nghiệm tìm vi khuẩn lao chính xác hơn."Từ nhiều năm trước, tại Bệnh viện Phổi T.Ư, tôi là chủ nhiệm đề tài nghiên cứu ứng dụng AI trong chẩn đoán và dự báo dịch tễ bệnh lao phổi, dựa trên dữ liệu của Việt Nam. Chúng tôi sở hữu kho dữ liệu gồm 30.018 phim X.Q đạt tiêu chuẩn kỹ thuật dán nhãn lao phổi, hiện dữ liệu này được công khai dùng chung trong cả nước", PGS Nguyễn Viết Nhung cho biết. Theo PGS Nguyễn Viết Nhung, AI được coi là chìa khóa cho tương lai y tế, mang lại những đột phá trong chẩn đoán, điều trị, và phòng ngừa bệnh tật. Tuy nhiên, một trong những thách thức hiện nay là thiếu sự kết nối liên ngành, đặc biệt từ khâu đào tạo, giữa các ngành khoa học sức khỏe với các ngành công nghệ - kỹ thuật. "Bác sĩ thì không biết về AI, còn kỹ sư AI thì không biết về công việc thầy thuốc. Để phát triển ngành khoa học sức khỏe (trong đào tạo, nghiên cứu cũng như khám chữa bệnh), yêu cầu tất yếu là các thầy thuốc và các kỹ sư AI cần phải có "cùng một tiếng nói", nghĩa là hai bên phải hiểu được công việc của nhau, để giúp nhau tạo ra những công cụ công nghệ hỗ trợ đắc lực cho các bác sĩ. Vì thế, đào tạo liên ngành cho bác sĩ và kỹ sư AI là giải pháp hết sức quan trọng", PGS Nguyễn Viết Nhung nói. PGS Nguyễn Viết Nhung chia sẻ thêm: "Chúng ta vẫn nghe nói, AI phát triển thì bác sĩ mất việc. Chúng tôi không nghĩ như vậy, mà là bác sĩ sử dụng AI sẽ thay thế những bác sĩ không sử dụng AI". PGS Nguyễn Viết Nhung cũng bày tỏ mong muốn được hợp tác với Đại học Thanh Hoa trong nghiên cứu và đào tạo nhân lực AI y tế. Hình thức hợp tác có thể là đào tạo bác sĩ sử dụng AI thông qua các khóa học ngắn hạn, qua đó bác sĩ Việt Nam được học về phân tích dữ liệu, ứng dụng AI cơ bản; kỹ sư AI Việt Nam được học về kiến thức y khoa, thiết kế AI hiệu quả. Sự hợp tác giữa hai bên còn được thực hiện thông qua các chương trình trao đổi sinh viên, nghiên cứu sau đại học… Có những chương trình hợp tác để nghiên cứu sinh Đại học Thanh Hoa được thực hành tại bệnh viện Việt Nam, sinh viên Việt Nam được tiếp cận công nghệ AI tiên tiến tại Đại học Thanh Hoa.Theo PGS Nguyễn Viết Nhung, "mong ước thiết tha" của Trường đại học Y dược - Đại học Quốc gia Hà Nội là có một trung tâm mô phỏng y khoa đào tạo tiền lâm sàng. Hiện nay, việc đào tạo lâm sàng cho sinh viên y khoa hầu như chỉ thực hiện tại bệnh viện. Việc sinh viên trực tiếp học trên bệnh nhân ẩn chứa nhiều rủi ro và hiện cũng gặp khó khăn do thực hiện luật Khám chữa bệnh."Theo chuẩn mực đào tạo y khoa quốc tế thì đào tạo tiền lâm sàng là đào tạo trong các mô hình mô phỏng. Học qua mô phỏng thì sinh viên được phép sai lầm, được lặp đi lặp lại nhiều, có như thế các em mới nhanh giỏi lên được", PGS Nguyễn Viết Nhung chia sẻ.Tại sao nhiều người ao ước sở hữu hoa linh lan trong ngày cưới?
Những ngày cuối năm 2024, ông Phan Hữu Lượng (83 tuổi) và hơn 10 hộ dân sống tại thôn La Vân Thượng, xã Quảng Thọ, H.Quảng Điền (Thừa Thiên - Huế) thấp thỏm lo lắng sau vụ sạt lở nghiêm trọng trước nhà. Căn nhà của ông Lượng nằm hướng mặt ra bờ sông Rào Cùng, là hộ bị ảnh hưởng nặng nhất sau vụ sạt lở xảy ra đêm 28.12. Ông Lượng kể, tối 28.12, ông bất ngờ nghe tiếng nổ lớn trước nhà. Sáng hôm sau, ông phát hiện con đường đất dọc bờ sông bị sạt lở nghiêm trọng, ăn sâu gần đến cổng nhà ông.Đây cũng là con đường đi lại của hơn 10 hộ dân sống tại xóm Phường (thôn La Vân Thượng). Theo ghi nhận, sau sạt lở, hơn 200 m của tuyến đường đất này bị nứt toác, có đoạn trượt dài hơn 1 m, khiến người dân không thể lưu thông.Chứng kiến cảnh tượng này, ông Lượng không khỏi lo lắng. "Mấy hôm nay tôi mất ăn mất ngủ. Nếu tiếp tục xảy ra sạt lở thì căn nhà của tôi sẽ bị đổ sập, tết nhất đến nơi rồi mà như thế này thì quá khổ", ông nói.Nhiều hộ dân sống trong khu vực này mong muốn chính quyền địa phương có phương án xây kè để ngăn sạt lở ăn sâu vào nhà, đồng thời làm lại con đường để người dân thuận tiện trong việc đi lại.Có mặt tại hiện trường chỉ đạo công tác khắc phục, ông Lê Ngọc Bảo, Chủ tịch UBND H.Quảng Điền, động viên người dân, cho biết trước mắt địa phương sẽ khắc phục tạm thời bằng cách đổ đất, đá cấp phối những đoạn bị sạt lở, đảm bảo an toàn cho người dân lưu thông."Trước mắt, huyện sẽ chỉ đạo ban đầu tư xử lý khẩn cấp, tạo đường đi cho bà con ổn định trong dịp cuối năm và Tết Nguyên đán sắp tới", ông Bảo nói.Lãnh đạo H.Quảng Điền cũng sẽ báo cáo tình hình với các cấp có thẩm quyền và đề nghị thực hiện dự án xây kè kiên cố chống sạt lở.
Tìm lại những anh hùng: Ngày trồng rừng, đêm đánh cá
Những năm đầu 80 của thế kỷ trước, ở quê tôi, một vùng thuần nông tại Nghệ An, gần như nhà nào cũng thiếu ăn quanh năm. Những bữa ăn chỉ toàn cơm độn khoai lang, mì hạt kèm với rau má, củ chuối luộc đã ám ảnh đám trẻ lên 6 - 7 tuổi như tôi. Và chúng tôi chỉ mong tết đến. Tết có bánh chưng, có thịt, có cơm trắng, áo mới… dù nó đến và đi rất nhanh. Tết Nguyên đán ở quê tôi bắt đầu từ ngày 23 tháng chạp bằng lễ cúng ông Táo. Ở thời buổi đói kém ấy, nghi thức cúng lễ rất đơn giản, chủ yếu là đồ chay, rất ít nhà cúng mặn và chúng tôi, những đứa trẻ háu ăn cũng chẳng được thụ lộc đáng kể. Tết chỉ thực sự chạm ngõ mọi nhà từ ngày 27 tháng chạp. Buổi sáng hôm đó, tiếng lợn eng éc từ làng trên, xóm dưới rộn lên, nghe thật náo nhiệt. Đây là thời điểm các hợp tác xã nông nghiệp mổ lợn để chia thịt cho các xã viên ăn tết. Những năm 1980, cha tôi còn trong quân ngũ, mẹ tôi, tôi và đứa em được nhận thịt ăn tết. Chúng tôi vây quanh sân kho hợp tác xã xem người lớn mổ lợn. Trong không khí đầy niềm vui và sự háo hức, chúng tôi hồi hộp chờ đợi giây phút được chia thịt mang về. Những mảng thịt được xẻ ra, chia nhỏ, để trên những chiếc nong bằng tre. Một người cầm quyển sổ, đọc danh sách xã viên để 4 - 5 người khác cân thịt. Những phần thịt có cả xương được xâu vào sợi lạt nứa. Mỗi khẩu được 2 lạng thịt (200 gram). Nhà tôi 3 khẩu nên được 6 lạng, kèm theo mấy miếng lòng đã luộc. Nhận khẩu phần của gia đình, tôi háo hức cầm xâu thịt mang về, vừa đi vừa chạy, lòng đầy hân hoan.Mẹ tôi chia mấy miếng lòng cho hai anh em tôi ăn trước. Lòng đã nguội ngắt nhưng vẫn ngon vô cùng. Phần thịt lợn, mẹ tôi tách mỡ, đem vùi vào cái bồ đựng muối ở xó bếp để dành chiên lấy mỡ xào rau. Thịt nạc, mẹ tôi kho mặn. Niêu thịt kho nhỏ bé không đủ ăn trong những ngày tết nhưng vị ngon của nó vẫn theo tôi đến bây giờ.Chợ Vẹo ở xã bên, cách làng tôi vài cây số, họp vào các ngày chẵn. 28 tháng chạp hằng năm, chợ này đông vui nhất vì đó là phiên chính của chợ tết. Mẹ tôi bưng cái mủng đan bằng tre, đội nón, dắt em tôi đi chợ. Tôi nhảy chân sáo theo sau. Mưa xuân lất phất, con đường làng lép nhép bùn đất. Chợ tết nhộn nhịp người mua kẻ bán, rất vui. Mẹ tôi thường mua áo quần cho anh em tôi, rồi mua trầu, cau, một ít cam, cá biển và 1 cân thịt nữa. Mẹ nói có khó đến mấy thì tết cũng phải sắm cho được mấy thứ này. Mẹ tôi đội mủng về, cái tết ùa vào nhà.Sáng mùng 1, mẹ chuẩn bị cau, trầu, cam để chúng tôi đi chúc tết. Mẹ đi trước, tôi và đứa em líu ríu theo sau. Chúng tôi đến nhà người thân trong làng và họ hàng ở làng khác. Với những người lớn tuổi, mẹ tôi mang lễ thường là 3 - 5 quả cau hoặc 1 quả cam làm quà chúc tết. Mẹ đặt lễ ở bàn, lễ phép thưa: "Hôm nay mùng 1 tết, mẹ con chúng con có quả cau đến mừng tuổi ông, bà…". Tôi được mẹ dạy câu chúc tết này và khi lên lớp 1 thì tôi thay mẹ nói lời chúc và được người lớn khen, cho kẹo nên rất sướng. Chúc tết ở quê tôi gọi là mừng tuổi, ý là mừng cho tuổi mới. Đi mừng tuổi, tôi cũng được mừng tuổi, vui nhất khi đó là nhận tiền xu để đánh đáo; được ăn bánh chưng, kẹo bi; những thứ mà khi hết tết, chúng tôi nằm mơ cũng khó thấy. Ở quê tôi, từ xa xưa và đến giờ vẫn thế, trong những ngày tết, mọi người trong làng đều đến nhà nhau mừng năm mới. Ngày trước, quà chỉ là dăm ba quả cau để người lớn ăn trầu hoặc một vài quả cam, nay là một gói bánh. Nhưng việc quà tết nay đã được tinh gọn dần và chủ yếu là đến nhà chơi, chúc tết gia đình, uống nước, trò chuyện. Không ai buộc ai phải đến nhà chúc tết nhưng đã thành phong tục, không đi cứ cảm giác như có lỗi với người khác. Phong tục mừng tuổi giúp mọi người trong làng, trong xã thêm đoàn kết, chia sẻ với nhau. Đến mừng tuổi những người già neo đơn, người có hoàn cảnh khó khăn, ốm đau bệnh tật, trẻ con thường mang bánh còn người lớn thường mang theo ít tiền để thăm hỏi. Quê tôi có ông Thời, hồi đó nhà nghèo nhưng ông sống rất tình nghĩa. Tết nào ông cũng đi mừng tuổi khắp xã, bất kể có quan hệ họ hàng hay không. Ông Thời thường mang theo mấy quả cam, bỏ trong cái túi cước. Vào nhà nào, ông đều mang ra 1 quả, bảo: "Tết không có gì, chỉ có quả cam, tôi đến mừng tuổi cho gia đình năm mới bình an, làm ăn may mắn". Nhà nào cũng vậy, ông Thời chỉ ngồi chừng vài phút, hỏi han chuyện trò ít câu vui vẻ rồi chào đi. Mọi người trong xã đều quý ông, nhận lời chúc, xin trả lại cam cho ông. Ông Thời cười, nói: "Ông bà cho thì tôi xin lại, chúc ông bà năm mới vạn sự như ý". Xưa và nay vẫn thế, cứ sáng sớm mùng 1, ở quê tôi, con cháu kéo đến nhà ông bà, cha mẹ để chúc tết, trước khi đi mừng tuổi những người thân khác. Tiếng cười đùa huyên náo. Các nhà thờ họ rộn ràng tiếng trống tế. Cây nêu dựng khắp ngõ ngách trong làng. Những cô gái xúng xính gánh mâm cỗ đến nhà thờ để cúng tổ tiên. Ngày thường, ở làng chỉ còn phụ nữ và người già, thanh niên và trung niên ra Bắc, vào Nam, xuất ngoại lao động, nhưng cứ đến ngày tết làng lại đông vui, nhộn nhịp. Tết là dịp đoàn tụ khiến những người xa quê đều muốn về với gia đình, người thân. Ở nhà, những người bố, người mẹ già chỉ mong tết đến để con cháu trở về sum họp. Rời làng ngót 30 năm, nhiều người già tôi từng đến nhà mừng tuổi vào ngày tết năm xưa đã thành người thiên cổ, nhưng sự gắn kết từ tục mừng tuổi đã giúp tôi nhớ như in các mối quan hệ họ hàng, dù đã cách nhau nhiều đời. Tết vẫn thế, vẫn mang lại nhiều giá trị tinh thần khiến ai xa quê cũng phải nhớ, phải đau đáu tìm về.
Thạc sĩ Nguyễn Hồng Khiêm, Trưởng bộ môn thiết kế thời trang, Khoa Mỹ thuật công nghiệp, Trường ĐH Tôn Đức Thắng, cho biết: "Đồ án thiết kế lần này sinh viên lấy ý tưởng xung quanh về đời sống con người, giá trị văn hóa truyền thống... Sinh viên đã thể hiện góc nhìn, nhân sinh quan về các chủ đề này và trình bày chúng trên trang phục. Đồ án tốt nghiệp sẽ được đánh giá trên nhiều yếu tố như: màu sắc, phom dáng, kỹ thuật xử lý chất liệu, tư duy thiết kế... Tất cả đều có thang điểm đánh giá cụ thể chứ không chủ quan. Và hội đồng sẽ bao gồm các giảng viên, nhà thiết kế... ở những đơn vị khác để có sự đánh giá khách quan".
Từ phục vụ bàn đến tay cơ tạo lịch sử cho Việt Nam
Ngày 15.1, Công an Q.Liên Chiểu (TP.Đà Nẵng) tạm giữ hình sự Trần Quang Lương (23 tuổi, trú thôn Rẫy, xã Vạn Trạch, H.Bố Trạch, Quảng Bình), nghi phạm cưỡng đoạt tài sản bằng clip "nóng".Trước đó, ngày 5.1, Công an Q.Liên Chiểu nhận đơn trình báo của một phụ nữ ngụ trên địa bàn quận về việc bị nghi phạm không rõ lai lịch nhắn tin, gửi các hình ảnh, clip "nóng". Nghi phạm sử dụng các tài khoản Zalo ảo tên "Thùy Linh", "Đạt" đe dọa, yêu cầu nạn nhân chuyển tiền; nếu không, sẽ đưa các hình ảnh, clip "nóng" lên mạng xã hội và gửi cho người thân, bạn bè.Công an Q.Liên Chiểu đã phối hợp Phòng An ninh mạng Công an TP.Đà Nẵng vào cuộc điều tra, xác định người nhắn tin đe dọa là Trần Quang Lương. Tuy nhiên, quá trình theo dấu, truy xét gặp nhiều khó khăn bởi Lương không có mặt tại địa phương và thường xuyên thay đổi chỗ ở.Lương thành thạo nhiều thủ đoạn để trốn tránh, qua mắt cơ quan công an như sử dụng SIM rác, tài khoản mạng xã hội ảo...Sau gần 10 ngày truy vết, lực lượng công an phát hiện Lương đang trốn ở xã Phú Hòa (H.Phú Tân, An Giang) nên đã phối hợp công an địa phương bắt giữ cùng tang vật là các thiết bị di động liên quan.Lương khai nhận đã tham gia vào các hội nhóm Telegram để thu thập các dữ liệu hình ảnh, clip "nóng" của người dân. Trong đó, có các dữ liệu cá nhân, riêng tư nhạy cảm như các hình ảnh quan hệ tình dục trong phòng ngủ, hình ảnh từ các phòng thay đồ…Các hình ảnh, clip "nóng" trích xuất từ camera lắp cho khách hàng hoặc trích xuất từ các đơn vị, cá nhân lắp đặt, cung ứng dịch vụ. Các hacker đã tấn công, xâm nhập vào hệ thống dữ liệu này để chiếm đoạt, hoặc do chính các đơn vị lắp đặt camera lấy dữ liệu để bán, tuồn lên mạng xã hội để thu lợi bất chính.Trần Quang Lương còn khai nhận, sau khi thu thập các clip "nóng" đã tiếp tục thu thập thông tin cá nhân của những người ở trong video rồi dùng tài khoản Zalo ảo, SIM rác để nhắn tin đe dọa, tống tiền nạn nhân.Tiếp tục tra soát nhiều tài khoản ngân hàng, cơ quan công an bất ngờ phát hiện số tiền Lương giao dịch liên quan các phi vụ tống tiền lên đến hàng chục tỉ đồng.Qua vụ việc, Công an Q.Liên Chiểu khuyến cáo người dân và các tổ chức lắp đặt camera cần nâng cao cảnh giác, lựa chọn đơn vị uy tín, thường xuyên thay đổi mật khẩu đăng nhập, hạn chế lắp đặt tại các vị trí nhạy cảm để tự bảo vệ các hình ảnh riêng tư, tránh bị lợi dụng để tống tiền.